The Lancet nr. 8985 van 11 november 1995
Vertaling:
Besluiten van een
wetenschappelijk onderzoek.
Een gebeurtenis die niet zomaar
voorbijging: het verschijnen van een editoriaal in The
Lancet op 11 november 1995. (The Lancet is een der belangrijkste internationale
medische vaktijdschriften). De integrale tekst:
'Het roken van cannabis, zelfs gedurende lange periode, is niet schadelijk
voor de gezondheid. Toch is dit veelgebruikt product bijna overal verboden. Er
zijn ontelbare oproepen gedaan door de jaren heen om softdrugs, waarvan
cannabis bij alle sociale groepen tot het meest populaire behoort, te
legaliseren of uit het strafrecht te halen. In deze kwestie werd de Nederlandse
benadering als de meest redelijke genoemd. In Nederland kunnen
coffeeshopklanten tot 30 gram cannabis kopen hoewel de drug technisch gezien
illegaal is. De shops mogen niet adverteren of
verkopen aan jongeren onder de 16.
Voorstanders van een hervorming tot legalisatie - ondersteund door
constructieve voorstellen - zijn o.m. politiechefs en medici, mensen die goed
weten dat de bestaande politiek tegenover cannabis in de meeste landen
inefficiënt en onhaalbaar is.
Politici houden zich ondertussen gedeisd over cannabis, zichtbaar bevreesd
een deel van hun kiezers tegen zich te keren wegens "zwakke houding
tegenover criminaliteit". Als een politicus zijn nek durft uitsteken
(zoals de Britse MP Clare Short, die onlangs opriep
tot een nieuw debat over decriminalisering van cannabis) dan is de reactie
voorspelbaar: algemene veroordeling door collega's, en daartegenover, enorme
steun van degenen die het beu zijn om te blijven vastroesten in politieke
inertie.
Wat Mrs. Short aangaat, zij werd niet alleen op
het matje geroepen bij de partijleiding, deze laatsten
verklaarden hun eigen standpunt tegen legalisering als "volstrekt logisch vermits legalisatie van cannabis zou leiden tot vergroting
van de toevoer, daling van de prijs en verhoging van gebruik".
Volgens een rapport van het Home Office (ministerie van binnenlandse zaken)
in het voorjaar van 1995 is het aantal cannabisgebruikers in de laatste 10 jaar
verdubbeld - zonder hulp van "liberale" maatregelen. Misschien lag de
echte angst bij de politiekers bij hun idee dat
vrijheid om cannabis te gebruiken automatisch zou leiden tot verhoging van het
gebruik van middelen als cocaïne en heroïne. Als dat zo is, dan hebben zij geen
kennis van het recente verslag van de Nederlandse regering dat uitwijst dat het
decriminaliseren van het bezit van softdrugs niet geleid heeft tot een
verhoging van het harddrugsgebruik.
Indien de Nederlandse benadering zo succesvol is, waarom worden dan in Den
Haag maatregelen aangekondigd om in te binden?
Eerst stelde de Amsterdamse burgemeester voor om de helft van de
coffeeshops die cannabis verkopen te sluiten, en lijkt daarmee het rapport van
zijn eigen gezondheidsdepartement dat zich vóór legalisatie van softdrugs
uitspreekt, te verwerpen.
De Nederlandse regering, die van de legalisatie een verkiezingsbelofte
gemaakt had, legde in oktober 1995 een voorstel neer dat de Amsterdamse aanpak
weerspiegelde. Indien, zoals voorzien, het Nederlandse parlement de ingediende
voorstellen goedkeurt, zullen de helft van de 4.000 coffeeshops gesloten worden
en de toegelaten hoeveelheid die verkocht mag worden zal de 5 gram per persoon
niet mogen overschrijden.
Vermits de regering echter in zijn eigen beleid geen
opening laat voor zulke ommekeer moet de reden van die nieuwe maatregelen
elders gezocht worden. Daarvoor moet niet verder gekeken worden dan de
buurlanden en medeondertekenaars van het Schengen-akkoord,
waardoor de grenscontroles tussen Nederland, Frankrijk, Duitsland, Spanje,
Luxemburg en België wegvallen.
Toen Frankrijk dreigde het akkoord op te zeggen - Nederland zou "de
grootste drugdealer van Europa" zijn - werd door Nederland gereageerd en
de coffeeshops moesten het ontgelden. Politiek terzijde gelaten, wat is er dan
zo "schadelijk" aan de decriminalisering van cannabis? Het is niet
schadelijk voor de gebruikers, en de drugsmaffia is niet gelukkig met
decriminalisering.
Maar decriminalisering van bezit gaat volgens ons niet ver genoeg. Er is
ook nood aan kwaliteitscontrole, distributie, reclame, zoals thans gebeurt met
tabak. In feite een systeem dat zeer nauw aanleunt bij de bestaande regeling in
Nederland via coffeeshops.
Cannabis is een politieke voetbal geworden die door regeringen wordt
ontweken. Zoals bij voetbal nochtans botst die bal terug. Vroeg of laat zullen
politici moeten stoppen met wegduiken en zullen ze zich moeten neerleggen bij
het bewijsmateriaal: cannabis op zich is geen gevaar voor de maatschappij,
cannabis in de criminele sfeer brengen en houden is echter een concreet
gevaar.'
Deze conclusie is niet nieuw: In 1894 kwamen onderzoekers tot de slotsom
dat het gebruik van 'bhang' niet schadelijk was voor
de gezondheid (Reports of the
Indian Hemp Drug Commission).
Het was een geïntegreerd genotmiddel dat geen alarmerende nadelige effecten
had. De Engelsen dachten financieel voordeel te halen uit de wijdverbreide roes
door accijnzen te heffen op hennep. Die aanslag op het sociale leven werd evenwel niet doorgevoerd omdat een van de commissieleden van
mening was dat 'het verboden is belasting te heffen op iets dat armen genoegen
verschaft'.